Парламентот на Бугарија на второ читање усвои измени во Законот за вероисповеди, со кои самоуправната, единствена Бугарска православна црква – Бугарска патријаршија (БПЦ-БП) се прогласува за единствен изразител и претставник на традиционалната за земјата вероисповед – источното православие. Овој текст доби поддршка од 186 пратеници од сите парламентарни групи, само еден пратеник од „Продолжуваме промената – Демократска Бугарија“ гласаше „против“.
Дополнително, со измените е предвидено дека ниту една друга вероисповед не смее да го содржи зборот „православна“, ниту негови изведенки или слични зборови во своето име. Овој текст беше усвоен со 173 гласа „за“, додека 11 пратеници од „Морал, Единство, Чест“ беа воздржани.
Причина за измените е одлуката на Врховниот касационен суд од 16 декември минатата година, со која се дозволува регистрација на верска институција под името „Бугарска православна старостилна (старокалендарска) црква“. Оваа одлука е донесена врз основа на пресуда на Европскиот суд за човекови права од 2021 година во случајот „Бугарска православна старостилна црква и други против Бугарија“.
Со измените, во рок од два месеци по нивното стапување во сила, сите регистрирани верски заедници и подносители на барања за регистрација мора да ги променат своите имиња и статути во согласност со новите одредби и да поднесат барање за промена во регистарот на вероисповеди при Градскиот суд во Софија.
Доколку регистрираните верски заедници не го исполнат ова барање и немаат тековна постапка за промена на регистрацијата, нивниот правен статус ќе биде укинат, а подоцна ќе следува ликвидација и бришење од регистарот.
Политички реакции
Пратеникот Атанас Славов изрази сомнеж дека парламентот има право да донесе ваква законска интервенција, нагласувајќи дека таа може да претставува прекршување на основното човеково право на слобода на вероисповед. Тој предупреди дека ова може да има сериозни политички последици, вклучително и потреба од објаснувања пред Советот на Европа и Комитетот на министри.
Одговор на ова даде Андреј Величев, кој истакна дека парламентот има законска надлежност и дека измените гарантираат почитување на Уставот, кој забранува користење на религијата за политички цели.
Пратеникот Тома Биков смета дека измените не ја загрозуваат Бугарската православна црква, но предупреди дека прашањето предизвикува политичка и општествена тензија, потсетувајќи на раздорите во Бугарската православна црква од 90-тите години.
Костадин Костадинов, изјави дека промените се неопходни за да се спречи надворешно мешање во внатрешните работи на Бугарија, додека Јордан Цонев нагласи дека вистинската закана за Бугарската православна црква е судот, кој, според него, е под влијание на „Отворено општество“ и странски интереси.
Радостин Василев изрази задоволство што оваа тема обединува различни парламентарни групи и ја истакна поддршката за заштита на Бугарската православна црква.
Заклучок
Со усвојувањето на овие измени, парламентот на Бугарија го зацврстува правниот статус на Бугарската православна црква како единствена официјална православна институција во земјата.
